De ouder-kindrelatie en het consultatiebureau

Op 16 juli jl. kwam ik via ‘de Correspondent’ -decorrespondent.nl- het volgende artikel tegen: “Consultatiebureaus maken te weinig werk van de ouder-kindrelatie (behalve in Limburg)”. Ik moest meteen denken aan mijn eigen ervaringen met het consultatiebureau. Je hebt er alles mee of je hebt er niks mee. Ik vind het een noodzakelijk kwaad en ben na al mijn vragen en onzekerheden in de eerste maanden met mini zeker geen fan geworden.

30 tot 40 Procent van de Nederlandse kinderen tussen één en twaalf jaar is niet aan zijn ouders gehecht. De problemen die dit met zich meebrengt kunnen vermeden worden als consultatiebureaus zich meer bezighouden met de relatie die jonge ouders opbouwen met hun baby (de correspondent, 2015)

Het consultatiebureau. De mooie controlepost van de overheid om ons, nieuwe ouders, in de gaten te houden. Te zien of ons kroost zich goed ontwikkelt en het orakel in tijden van nood, onzekerheid, wanhoop en angst. De eerste keer naar het consultatiebureau vond ik heel spannend. Goh, zouden ze aan mijn kind zien dat ik geen idee heb of ik het wel goed doe? Zouden ze aan mij zien dat ik geen half uur per dag slaap krijg? Zou hij goed genoeg groeien en zo niet, zou ik daar dan de schuld van krijgen? Daar kwam ik dan, als kersverse moeder, vriend mee aan de arm want ik durfde niet alleen. Baby netjes ingepakt in de kinderwagen.
“Goedemorgen mevrouw, ik had een afspraak om…”, -“naam?”, oh.. zo gaat dat. Sorry. Met trotse blosjes op mijn wangen zeg ik de naam van mijn vier weken oude frummel. “Datum?”. Jongens, het wordt met de minuut gezelliger hier.

De controles zijn routine controles. Gelukkig lacht de verpleegkundige nog naar mini, maar dat is het eigenlijk ook wel. Tijd voor vragen is er wel, maar het antwoord is of ‘hier is een folder, lees die maar’, of ‘op internet staan ook tips’. Vriendelijk worden we verzocht om een nieuwe afspraak te maken. Natuurlijk, de hele wachtkamer zit vol met frummeltjes en gespannen ouders die graag willen weten hoeveel centimeter hun uk gegroeid is. Ik snap wel dat je geen vrije invulling hebt maar iets persoonlijker had mijns inziens ook wel gemogen. Maar dat bedacht ik me pas toen ik bovengenoemd artikel las.

Praktische opvoedtips, dat is waar het om draait bij het consultatiebureau. (Kuipers, P. 2015)

Toen ik voor de vierentachtigste keer belde met zorgen over mijn huilende baby en duidelijk benoemde dat ik zelf ook even het licht van de dag niet meer kon vinden, kreeg ik een verpleegkundige aan de lijn die zei “ik weet het ook niet, succes verder”. De verpleegkundige die ik te zien kreeg zei dat ik mijn huilende frummel maar moest laten huilen. Op zich, ik wist geen raad meer met die kleine bundel liefde dus ik wilde alles proberen. Tot ze opperde om hem zo lang te laten huilen tot hij vanzelf zou stoppen, ook als dat uren duurde of hysterisch huilen inhield. Hij stopt vanzelf wel een keer met huilen, zei ze. Ik keek haar aan als een botsauto. Kennelijk viel dat op want ze verdedigde haar praktische, degelijke, primitieve, prehistorische opvoedtip meteen. Dat ik het niet snapte was logisch. “Ja je bent net moeder, jullie hebben daar moeite mee”. Oh, daar komt dat door.

Niemand heeft aan mij gevraagd hoe het met mij ging. Niemand heeft gezien dat ik mijn oogleden op de bolderkar achter me aan moest slepen omdat ik al dagen, weken, niet sliep. Niemand luisterde naar mijn roep om hulp. Gelukkig heb ik het zelf op kunnen lossen (zie het artikel ‘van borstvoeding naar kunstvoeding’, toen de hemel ineens open brak), maar voor hetzelfde geld was ik er wel aan onderdoor gegaan en had de natuur een afstand gecreëerd tussen mij en frummel omdat ik fysiek in de verdediging moest. Niemand heeft ooit gevraagd hoe ik me erbij voelde.

Of dit allemaal leidt, of kan leiden tot een onveilige hechting, zoals dat genoemd wordt in het artikel van de correspondent, weet ik niet. Ik heb geen onderzoeken gelezen en ik ben geen psycholoog. Maar ik heb wel ervaring met het consultatiebureau, in dit geval zelfs met het ouder- en kindcentrum. Met mijn vragen over mijn gevoel of mijn onzekerheden in het ouderschap, kan ik daar niet terecht. Zolang het geen praktische relevantie heeft, is het een brug te ver. Ik weet nu dat daar best wel andere organen voor zijn, en die zijn vaak dichter bij huis. Denk aan je vriend, je familie, je beste vriendin met een kindje, je moeder of je schoonmoeder, ervaringsdeskundigen daar kom je een stuk verder mee. Ook de huisarts wilde wel naar mij luisteren. Nee, het consultatiebureau is niet meer mijn go-to oord, hoewel ik me dat wel zo voorgesteld had, voor ik een kindje had.

Waar ik de eerste maanden nog trouw belde, voor advies over de voeding, bijvoeding of het slaapritme van mini, bel ik nu nooit meer. Ik weet best wat goed is voor mini en we proberen gewoon wat we denken dat goed is. We gaan naar het consultatiebureau, omdat ik nog steeds die moeder ben die wil weten hoe groot en hoe zwaar mijn kindje is. Ik sta ook achter het inenting-programma dus ook daarvoor komen wij bij het consultatiebureau. Voor de rest, het ene oor in, en het andere uit.

Mijn consultatiebureau richt zich zeker op praktische regels uit boekjes en foldertjes. Mijn kind past daar niet in, geen enkel kind past in een foldertje. Als mini alleen slaapt met mijn arm om zich heen, dan krijgt hij die arm. Als hij alleen bij ons in bed zijn eerste slaapje wil doen, dan kruipt hij er toch lekker tussen? Ik maak me geen zorgen dat hij dat op zijn zestiende nog steeds zal doen. De relatie tussen mij en mini is nog nooit besproken. Hoe ik het vind om moeder te zijn is nooit gevraagd. Hoe ik me voel? Daar kom ik niet voor. Ik kom voor mijn kind. C’est tout.

Ik denk dat er met minimale inspanning best wat te winnen valt bij het consultatiebureau. Ik moet zeggen mijn consultatiebureau maar ik hoor hier en daar dezelfde geluiden. Even tijd nemen voor de ouders. De situatie en echt luisteren naar de vragen. Zonder meteen op afdrukken te duwen, waarna een mooi, niet werkbaar, foldertje uit de printer rolt. Dat had mij in ieder geval wat meer houvast gegeven.

Liefs, Stéphanie

Advertentie